Chế độ dinh dưỡng quan trọng như thế nào đối với sự phát triển não bộ ở trẻ nhỏ?

Khi chế độ ăn uống không đủ chất dinh dưỡng hoặc khi cơ thể gặp vấn đề về hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn, thì đó là dấu hiệu của sự suy dinh dưỡng – một vấn đề sức khỏe ở trẻ nhỏ. Sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết làm ảnh hưởng đến quá trình sống, hoạt động và tăng trưởng bình thường của trẻ.

Dinh dưỡng đối với sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ đóng vai trò rất quan trọng.

Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, dinh dưỡng chính là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí thông minh ở trẻ. Nhiều công trình nghiên cứu khoa học cũng đã chứng minh rằng, nếu trẻ được bổ sung dưỡng chất cho não bộ đầy đủ sẽ có chỉ số IQ cao hơn, tăng cường nhận thức và khả năng học tập cũng tốt lên rất nhiều.

Thực phẩm như thế nào sẽ gây tổn hại đến sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ?

Đối với trẻ nhỏ, màu sắc nổi bật từ các món ăn luôn là điều thu hút trẻ nhỏ, đặc biệt như đồ ăn nhanh với vô vàn sắc màu. Tuy nhiên, thức ăn nhiều màu nhân tạo, chứa nhiều cafein, chất béo chuyển hóa,… có thể ảnh hưởng xấc đến sự phát triển não bộ của trẻ.

Thói quen tiêu thụ nhiều đồ ăn vặt chưa nhiều calo đối với trẻ là điều không thể tranh khỏi. Không chỉ thế, calo, chất béo bão hòa có thể tác động xấu đến sự phát triển trí nhớ, cảm xúc. Bởi ở trẻ em, phần não chính đang phát triển là phần vỏ não trước trán chịu trách nhiệm về trí nhớ, sự chú ý, kiểm soát cảm xúc. Cụ thể, bé có thể bị giảm khả năng kiểm soát việc ăn uống, hoặc dẫn đến những lựa chọn ăn uống không lành mạnh ở tuổi trưởng thành. Theo đó, chuyên gia đưa ra 5 nhóm thực phẩm có thể có tác động xấu đến não bộ của trẻ bao gồm:

Nhóm thức ăn nhanh. Những món đồ ăn nhanh phổ biến trẻ yêu thích là đồ chiên rán, chế biến sẵn như khoai tây chiên, pizza đóng gói, mì gói... Những thực phẩm này có thể tác động không tốt đến sức khỏe thể chất lẫn trí não, liên quan đến tính khí thất thường, thay đổi hành vi của bé.

Nhóm thực phẩm nhiều màu sắc nhân tạo. Màu nhân tạo trong các loại thức ăn quá sặc sỡ như thạch đóng gói, kẹo nhiều màu... có thể liên quan đến một loạt vấn đề về nhận thức, bao gồm rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), lo lắng, đau đầu ở trẻ em. Điều này trở thành yếu tố chính gây ra những ảnh hưởng bất lợi cho sự phát triển của trẻ. Hầu hết thực phẩm nhiều đường cũng đều chứa phẩm màu nhân tạo, có thể gây hại cho sức khỏe toàn cơ thể.

Nhóm thực phẩm nhiều đường. Hầu hết tất cả trẻ em yêu thích kem, bánh ngọt, nước ngọt, bánh kẹo. Lượng đường dư thừa có thể trở thành nguyên nhân gây ra chứng hiếu động thái quá, ảnh hưởng đến sự thèm ăn của trẻ. Trẻ dễ béo phì kéo theo các hệ quả khác về trí não như kém linh hoạt, mệt mỏi.

Nhóm thực phẩm hoặc đồ uống giàu cafein. Cafein là một chất tìm thấy tự nhiên trong sô cô la, trà và cà phê, thường được thêm vào đồ uống có ga, một số loại thuốc thông thường. Tiêu thụ cafein quá mức có thể gây ra hiện tượng bồn chồn, lo lắng, mất ngủ, tăng động, đau đầu hoặc đau dạ dày. Tất cả đều có hại cho sự phát triển tinh thần, sức khỏe tổng thể của bé.

Nhóm thực phẩm nhiều chất béo chuyển hóa. Chất béo chuyển hóa là một thành phần có hại cho sức khỏe, được chứng minh ảnh hưởng xấu đến trí nhớ. Chúng làm tăng chứng viêm trong não của trẻ. Ngoài ra, bằng cách làm giảm sản xuất serotonin, chúng cũng có thể dẫn đến lo lắng, trầm cảm. Những thực phẩm giàu chất béo chuyển hóa cũng làm tăng mức cholesterol "xấu" trong máu của trẻ, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Vậy trẻ nên ăn gì để phát triển não bộ tốt nhất?

Yếu tố tăng cường trí não chính có thể cung cấp cho trẻ thông qua thực phẩm là chất béo tốt. Bộ não của chúng ta sử dụng chất béo tự nhiên để duy trì màng tế bào, hoạt động bình thường. Một chế độ ăn uống lành mạnh cho sự phát triển não bộ của trẻ bao gồm nhiều chất dinh dưỡng như protein, carbohydrate (không phải carbs tinh chế), chất béo lành mạnh, sắt, vitamin A, C, D và vitamin B.

Các loại thực phẩm như rau xanh, sữa chua, cá béo, trứng là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh cho não bộ của trẻ. Vì vậy, phụ huynh nên đưa vào chế độ ăn thực phẩm có chứa: chất béo không bão hòa đơn (dầu ô liu, dầu mè, bơ đậu phộng, các loại hạt, hạt và quả bơ); axit béo thiết yếu - Omega 3 và Omega 6 trong các loại hạt và hạt, thịt động vật ăn cỏ và trứng gà thả rông; chất béo bão hòa tự nhiên có trong dừa và dầu cọ, lòng đỏ trứng, bơ và kem. Ba mẹ cũng tăng cường trí não giúp tăng cường khả năng nhận thức ở trẻ em, với các loại quả mọng, anh đào, nho đen, cà tím, nho đỏ, tím và đen, hành tím, táo đỏ, củ cải đường, hành tây, cải xoăn, tỏi tây, cà chua bi, bông cải xanh, quả việt quất và mơ.